Onze gemeente is rijk aan cultureel erfgoed zoals monumenten, beeldbepalende panden en karakteristieke panden. Op deze pagina vindt u alle informatie rondom cultureel erfgoed.
In onze gemeente vindt u rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten, beeldbepalende panden en archeologische rijksmonumenten: lijst met alle monumenten en panden. In de erfgoedverordening staan regels die gelden voor een monument of een beeldbepalende zaak/pand. Wilt u weten wat een monumentenstatus betekent? Op onze pagina Gemeentelijke monumenten vindt u hierover meer informatie. Deze informatie komt grotendeels overeen met de informatie over beeldbepalende panden.
U bent eigenaar van een rijksmonument
Houdt er rekening mee dat speciale regels gelden voor een rijksmonument. U heeft bepaalde rechten en plichten. Deze kunt u nalezen in de gids 'monumentaal wonen'.
Verschillende instanties bieden hulp aan eigenaren van monumenten:
- Het Monumentenhuis Brabant, een provinciaal steunpunt. Via de gemeente biedt deze instantie hulp voor het behouden en het versterken van monumenten.
- De Monumentenwacht Noord-Brabant kan u helpen wanneer u wilt weten wat de staat van onderhoud van uw monument is.
De rijksmonumenten staan beschreven in het rijksmonumentenregister.
Het Rijk heeft het historische deel van de kern Geertruidenberg aangewezen als beschermd stadsgezicht. Dit wordt vooral via het omgevingsplan beschermd, zie Regels op de kaart.
Monumentenschildje
De meeste monumenten en beeldbepalende panden kunt u herkennen aan het monumentenschildje. Alle eigenaren van gemeentelijke monumenten en beeldbepalende panden in onze gemeente kunnen gratis een schildje aanvragen. Het is niet verplicht dit schildje te bevestigen aan de gevel.
Neem hiervoor contact op met Robert Celie, beleidsmedewerker monumentenzorg, via 14 0162.
Heeft u een rijksmonument en wilt u een schildje bestellen? Dit kan op eigen kosten via monumenten.nl
Gemeentelijke subsidie
Voor het behoud van cultureel erfgoed kunt u bij de gemeente subsidie aanvragen op basis van de gemeentelijke subsidieverordening. U kunt maximaal een bedrag van €50.000,- euro lenen tegen een lage rente. Deze lening krijgt u alleen als u kunt aantonen dat u niet in aanmerking komt voor een andere subsidielening, zoals de provinciale cultuurfonds-hypotheek.
Meer informatie over subsidies voor gemeentelijke monumenten, beeldbepalende panden en karakteristieke waardevolle panden vindt u in de Subsidieverordening leningen voor restauratie. Bij vragen kunt u contact opnemen met Robert Celie, beleidsmedewerker monumentenzorg, via 14 0162.
Provinciale subsidie
Afhankelijk van de beschikbaarheid van budget kunt u een Cultuurfonds-hypotheek krijgen. Dit is een lening tegen een lage rente voor de restauratie van gemeentelijke monumenten en beeldbepalende panden in een Beschermd Stads- of Dorpsgezicht in Noord-Brabant. Op de website van het Restauratiefonds vindt u meer informatie en de benodigde aanvraagformulieren. Ook heeft de provincie in bepaalde gevallen subsidiemogelijkheden voor gemeentelijke monumenten en zaken die op de cultuurhistorische waardenkaart van de provincie staan en voor de instandhouding van rijksmonumenten.
Rijkssubsidie voor rijksmonumenten
Kijk voor meer informatie hierover op monumenten.nl
Als u wijzigingen aan een gemeentelijk of rijksmonument of een beeldbepalend pand wilt aanbrengen, het monument wilt verplaatsen, herstellen, gebruiken of laten gebruiken waardoor het wordt ontsierd of in gevaar wordt gebracht, heeft u een omgevingsvergunning nodig. Dit is geregeld in de Omgevingswet en de Erfgoedverordening.
Bij grootschalige restauraties, maar ook bij minder grote restauraties, en ingrijpende ruimtelijke ontwikkelingen in het beschermd stadsgezicht kan de gemeente een bouwhistorisch of cultuurhistorisch onderzoek eisen. Daarom adviseren wij om eerst een omgevingsoverleg te plannen met de gemeente, voordat u een vergunning aanvraagt.
Meer informatie
Meer informatie over de procedure voor het aanvragen van een omgevingsvergunning, vindt u bij omgevingsvergunning. Specifieke andere informatie over monumentenzorg en archeologie kunt u krijgen via Robert Celie, beleidsmedewerker monumentenzorg via 14 0162.
De commissie Ruimtelijke kwaliteit adviseert het college van B&W over vraagstukken rondom welstand, cultureel erfgoed, ruimtelijke ordening, stedenbouw en landschap. De commissie geeft alleen advies. Het college van B&W neemt het besluit. De adviezen gaan over:
- vergunningsplichtige bouwplannen
- plannen voor reclame
- ruimtelijke plannen die afwijken van het omgevingsplan
- plannen die beschermd erfgoed en landschap raken
- de ontwikkeling van nieuw ruimtelijk beleid
- toetsing welstandsnota 2012
De taken, samenstelling en werkwijze van de commissie zijn geregeld in de verordening in het Gemeenteblad. Meer informatie over de commissie kunt u vinden in het jaarverslag hiervan.
Samenwerking
De commissie werkt samen met de Stichting Advisering Monumenten & Ruimtelijke Kwaliteit Brabant. Daarnaast is ook Stichting Monumentenhuis Brabant betrokken. Door deze samenwerking kunnen we de kwaliteit van de adviezen borgen.
Vergaderingen en verslagen
De grote commissie vergadert doorgaans elke vier weken (vanaf 9-1-2024). De kleinere commissie, die over de eenvoudigere plannen gaat, vergadert doorgaans elke twee weken (in de even weken, en op 17-12-2024 en in plaats 24-12-2024). De agenda publiceren we een week vooraf in de vergaderkalender. De vergaderingen zijn openbaar. De verslagen vindt u ook in de vergaderkalender.
Erfgoedbeleid
We hebben een speciaal erfgoedbeleid. Hierin is vastgelegd hoe we om willen gaan met het cultureel erfgoed binnen de gemeentegrenzen. De erfgoednota gaat over bovengrondse monumentenzorg, waaronder bouwhistorie en historische geografie/landschapselementen.
Archeologiebeleid
Voor ondergronds erfgoed hebben we archeologiebeleid. Dit beleid omvat onder meer een archeologische verwachtingswaardenkaart. Deze kaart geeft per gebied aan of archeologisch onderzoek nodig is bij bodemverstoring. Denk hierbij aan graafwerkzaamheden. Het beleid is verwoord in de nota archeologie. Sinds 2021 is archeologie beschermd in het Paraplubestemmingsplan archeologie welke door de invoering van de Omgevingswet nu deel uitmaakt van het omgevingsplan. U vindt dit via Regels op de kaart.
Voor vragen over plannen voor monumenten kunt u terecht bij de vergunningverleners van team Omgevingswet van de Gemeentewinkel. Voor andere vragen over erfgoed en archeologie kunt u terecht bij beleidsmedewerker monumentenzorg Robert Celie. Dit kan via 14 0162.
- Vereniging Oudheidkundige Kring Geertruydenberghe met archeologische werkgroep
- Stichting Veers Erfgoed
- Stichting Raamsdonks Historie
- Stichting Spoorbrug Geertruidenberg (SSG); behoud en beheer van de Donge-spoorbrug
- Stichting tot Behoud van Ons Erfgoed Geertruidenberg (BOEG); bescherming en versterking erfgoed
Bent u eigenaar van een historisch pand en wilt u uw pand verduurzamen? Dan is het goed om de brochure ‘Kansen voor duurzame monumentenzorg’ door te nemen. Hierin vindt u meer informatie over het verduurzamen van historische panden en het maatwerk dat hiervoor nodig is. Kleine aanpassingen, zoals energiezuinige verlichting en kleine onderhoudswerkzaamheden kunt u doorgaans zelf uitvoeren. Voor grotere ingrepen is het vaak verstandig om een professional in te schakelen.
Wilt u meer weten over ons zonnepanelenbeleid en Beleid voor ventilatie- en luchtbehandelinginstallaties? U vindt meer informatie op Geertruidenberg.nl/Energie.